نماز و بازدارندگى از منکرات‏

نماز و بازدارندگى از منکرات‏

 

سؤال: چگونه نماز فرد و جامعه را از فحشا و منکر باز مى‏ دارد؟

پاسخ:

1. ریشه‏ ى تمام منکرات غفلت است و خداوند در آیه 179 سوره‏ ى اعراف، انسان غافل را از حیوان بدتر شمرده است. «اولئک کالانعام بل هم اضلّ اولئک هم الغافلون» و نماز چون یاد خدا و بهترین وسیله‏ ى غفلت‏ زدایى است، پس زمینه ‏ى منکرات را از بین مى‏ برد.

2. اقامه‏ ى نماز و داشتن رنگ الهى، مانع گرفتن رنگ شیطانى است. چنانکه کسى‏ که  لباس سفید بپوشد، حاضر نیست در جاى کثیف و آلوده بنشیند.

3. در کنار نماز، معمولاً توصیه به زکات شده است، که فرد را از منکر بخل و بى‏تفاوتى  در برابر محرومان و جامعه را از منکر فقر که زمینه‏ ى رویکرد به منکرات است، رها مى‏ سازد

4. نماز، داراى احکام و دستوراتى است که رعایت هر یک از آنها انسان را از بسیارى  گناهان باز مى‏ دارد، مثلاً:

* شرط حلال بودن مکان و لباس نمازگزار، انسان را از تجاوز به حقوق دیگران باز مى‏  دارد.

* رعایت شرط پاک بودن آب وضو، مکان، لباس و بدن نمازگزار، انسان را از آلودگى و  بى‏ مبالاتى دور مى ‏کند.

* شرط اخلاص، انسان را از منکر شرک، ریا و سُمعه باز مى‏ دارد.

* شرط قبله، انسان را از منکر بى‏هدفى و به هر سو توجّه کردن باز مى ‏دارد.

* رکوع و سجده، انسان را از منکر تکبّر باز مى‏دارد.

* توجّه به پوشش مناسب در نماز، انسان را از منکر برهنگى و بى حیایى حفظ مى‏کند.

* توجّه به عدالت امام جماعت، سبب دورى افراد از فسق و خلاف مى‏شود.

* نماز جماعت، انسان را از گوشه‏ گیرى نابجا نجات مى‏دهد.

* احکام و شرایط نماز جماعت، بسیارى از ارزش‏ها را زنده مى‏ کند از جمله: مردمى  بودن، جلو نیافتادن از رهبر، عقب نماندن از جامعه، سکوت در برابر سخن حقّ امام جماعت، نظم و انضباط، ارزش ‏گذارى نسبت به انسان‏هاى با تقوا، دورى از تفرقه، دورى از گرایش ‏هاى مذموم نژادى، اقلیمى، سیاسى و حضور در صحنه که ترک هریک از آنها، منکر است.

* لزوم تلاوت سوره حمد در هر نماز، رابطه‏ ى انسان را با آفریننده‏ ى جهان، «ربّ العالمین»، با تشکّر، تعبّد و خضوع در برابر او، «ایّاک نعبد» با توکّل و استمداد از او،«ایّاک نستعین»، با توجّه و یادآورى معاد، «مالک یوم الدین» با رهبران معصوم و اولیاى الهى، «انعمت علیهم»، با برائت از رهبران فاسد، «غیرالمغضوب» و رابطه‏ ى انسان را با دیگر مردم جامعه «نعبد و نستعین» بیان مى‏کند که غفلت از هریک از آنها منکر، یا زمینه‏  ساز منکرى بزرگ است.

 

همچنین ممکن است چنین سوالی پیش آید :

سوال : یعنی نماز یک خاصیتی مثل آنتی بیوتیک که میکروب ها را میکشد و جلوی نفس  آدم را می گیرد که گناه نکند دارد؟

یا اینکه یعنی کسی که نماز می خواند برای خواندن نماز سعی دارد خودش را از زشتی دور نگه دارد؟

فاعل آیه بالا نماز هست یا شخص نماز گذار ؟

پاسخ : در پاسخ به این سوال می توان گفت : بلی، نماز باعث می شود که انسان گناه نکند  و از گناه بیزار باشد هر چند آلوده به آن شده باشد، سریع برمی گردد.

فاعل این آیه، خودِ نماز است.

البته طبق فرمایش ایت الله جوادی آملی، همانطور که نماز از فحشا و منکر باز می دارد، فحشاء و منکر نیز انسان را از نماز باز می دارد و این دو رابطه دو طرفه دارند.

 

سوال : همچنین ممکن است سوال دیگری مطرح شود بدین صورت که :

پس چرا خیلی ها که پشت سر رسول الله نماز خواندن و با ایشان جهاد کردند پس ار رحلت پیامبر از مسیر ایشان دور شدند؟

چرا نمازشان جلوی آنها را نگرفت؟

پاسخ: در پاسخ باید گفت :

چون نمازشان، شرایط نماز واقعی را نداشت. اگر نماز، نماز باشد، حتما مانع فحشاء و منکر خواهد بود، از جمله شرایط نماز شرط اعتقادی، اخلاقی، اقتصادی، بهداشتی و غیره می باشد. یعنی اگر بخواهد نمازی درست باشد و خاصیتِ منعِ از فحشاء و منکر را داشته باشد باید همه شرایطش إعمال گردد.

برچسب‌ها: نماز, بازدارندگى از منکرات‏, احادیث, تنهی عن الفحشا و المنکر افتخار مؤمن و زینت او در دنیا و آخرت...